Ontdek het park

In het parkdeel “Ooievaarsnest” heeft de Duitse kunstenaar Tobias Rehberger een kunstzinnig landschap aangelegd met als titel “get lost on the way home, finding ways in the nothingness”. Als inspiratiebron gebruikte hij de tuin die zijn oma had: spannend, veel fruit, geen paden en heel anders dan bij zijn klasgenootjes. Achter elke hoek een nieuw avontuur, een nieuwe verrassing, een tuin die je zelf moet ontdekken. Een tuin die als een zelfstandig eiland in de vorm van een ruit ligt.

De buitenrand bestaat uit rode bomen en struiken, er is geen enkele hint wat er binnen te vinden is. Wie zich er aan waagt, betreedt een sprookje en kan zomaar een diepe kuil ontdekken of een tunnel, een meertje met een steiger en waterlelies, hangmatten met een boekenmachine in de buurt of geweven fruitbomen. In de vormgeving is aandacht besteed aan de overgang tussen het bestaande en het nieuwe park, zowel fysiek als inhoudelijk. Hiertoe wordt onder andere de oorspronkelijke zichtlijn vanuit Villa Vijversburg richting Leeuwarden hersteld.

Dwaalster is een ruimte om te verdwazen en te dwalen. Centraal in Dwaalster zijn de grote hagen in de vorm van een ster.

Dwaalster heeft een oppervlakte van circa 5 hectare. Het landschapsontwerp is gemaakt door LOLA landscape architects en Deltavormgroep. Dit parkdeel wordt gekenmerkt door het vormcontrast en een ander gebruik van waterpartijen dan in de overige plandelen. Binnen Dwaalster is een gebied opgenomen waarin ruimte is om te verdwazen en te dwalen.

Centraal in Dwaalster zijn de grote hagen in de vorm van een ster, net als in een sterrenbos. De open ruimtes in de heggen geven de bezoeker de mogelijkheid om te dwalen. De hagen delen het perceel op in ruimtes met verschillende afmetingen die geschikt zijn voor flexibel gebruik, waaronder exposities, bloementuinen, weides enzovoorts.

De beplanting in het ontwerp wordt nadrukkelijk door de mens beïnvloed. De hagen worden gesnoeid, de wilgen worden geknot en de bloemrijke grasvegetatie daartussen wordt nauwkeurig ingeplant. De plantsoorten worden uitgezocht om zoveel mogelijk diersoorten aan te trekken. De bonte hagen en de grastuinen zijn daarom zorgvuldig afgestemd op de gebiedseigen beplantingsoorten.

De ster legt een verband met het omliggende landschap, elk uiteinde heeft een eigen functie, een venster met zicht over het nabij gelegen natuurgebied van de Fryske Gea, een aanlegsteiger voor kano’s en een venster met zichtlijn naar de Villa.

Frijlân is voor een belangrijk deel gericht op de ‘kleine’ bezoekers van het park: de kinderen. Een spannend onderdeel is het waterlabyrint.

Dit deel van het park is een drassig gebied met een aantrekkelijke wilgenvegetatie voor kinderen. Een gebied waar kinderen uitgedaagd worden om in contact te komen met de natuur.

De lang bloeiende beplanting op de heuvels in het gebied is ontworpen door Piet Oudolf en een aantal natuurlijke speelelementen is bedacht door Heilien Tonckens. Een spannend onderdeel hiervan is het waterlabyrint waarin kinderen met een vlot op ontdekkingsreis kunnen.

Entree voor Vrienden van Vijversburg

In dit parkdeel is een extra afsluitbare ingang van het park aangelegd. Deze is bedoeld voor Vrienden van Vijversburg die vanuit Leeuwarden/Groene Ster komen. Je kunt hier tot 17.00 uur het park in. Het is hier dus niet mogelijk een kaartje te kopen.

Aan de noordkant van het park bevindt zich de Overtuin (aan de overzijde van de Rijkstraatweg) met als blikvanger het beeld de ‘Kelk’ van Ruud van de Wint.

Bijzonder zijn ook ‘de stekjes’ van de beeldend kunstenaars Tejo Remy & René Veenhuizen. Een stekje is een plek om even te rusten tijdens het wandelen, maar ook een plaats voor ontmoetingen tussen mensen onderling en tussen mens en landschap. In totaal zijn in 2011 twaalf historierijke locaties in Fryslân door kunstenaars voorzien van bijzondere zitjes. Eén van deze locaties is de Overtuin.

Dit parkdeel is in 2004 aangelegd. Het ontwerp is van de Friese landschapsarchitect Wijbe de Vries. Hij ontwierp ook de brug en de spiegelvijver in het historische park en de nieuwe parkeerplaats.

“Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipiscing elit, sed do eiusmod tempor incididunt ut labore et dolore magna aliqua. Ut enim ad minim veniam, quis nostrud exercitation ullamco laboris nisi ut aliquip ex ea commodo consequat. Duis aute irure dolor in reprehenderit in voluptate velit esse cillum dolore eu fugiat nulla pariatur. Excepteur sint occaecat cupidatat non proident, sunt in culpa qui officia deserunt mollit anim id est laborum.”

“Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipiscing elit, sed do eiusmod tempor incididunt ut labore et dolore magna aliqua. Ut enim ad minim veniam, quis nostrud exercitation ullamco laboris nisi ut aliquip ex ea commodo consequat. Duis aute irure dolor in reprehenderit in”

Van oudsher vormt de Villa het hart van het park. Het echtpaar Looxma-Ypeij bouwt in 1844 de neoclassicistische Villa Vijversburg als buitenverblijf. In 1862 wordt de Villa ingrijpend door de familie verbouwd. Er verrees een majestueus groot huis, waarvan later de helft weer is afgebroken. De Villa is sinds 1892 eigendom van de Stichting op Toutenburg.

De Japanse architect Junya Ishigami en architecte Marieke Kums uit Rotterdam hebben in 2014 de plannen gemaakt voor de restauratie. Daarbij is ook het bouwtechnisch adviesbureau ABT betrokken en de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed. De restauratie droeg bij aan het behoud van het monument. De restauratie was daarnaast gericht op het openstellen van de Villa voor het publiek. De voorste twee kamers, de “regentenkamer” en de “salonkamer”, hebben historische waarde. De allure van weleer is teruggebracht door de aanwezige elementen te restaureren. Beide kamers zijn geschikt gemaakt als vergader- en trouwlocatie.

Teneinde een ontvangstruimte voor het publiek te creëren, is van de bestaande keuken, gang en salon één grote ruimte gemaakt. In deze ruimte is plaats gemaakt voor een horecagelegenheid en een informatiepunt. De monumentale structuur blijft zichtbaar en herkenbaar in het plafond, in het muurwerk en in het vloerpatroon. Elementen met historische waarde zijn behouden gebleven, zoals de schouw en de keukenkast, evenals historische materialen waaronder de tegeltjes in de keuken en de marmeren vloerplaten.

De Japanse architect Junya Ishigami heeft samen met de in Rotterdam gevestigde architecte Marieke Kums het ontwerp gemaakt van nieuwe Paviljoen. Beide architecten hebben een tijdlang samengewerkt bij Sanaa Architects te Japan. Voor de glasconstructie kregen ze bouwtechnisch advies van het bureau ABT uit Rotterdam.

Het ontwerp voor het Paviljoen is gericht op versterking van de ervaring van het park en sluit aan bij de natuurlijke lijnen ervan. De buitenkant heeft een transparante uitstraling en gaat daarmee op in het groen van het park. Tevens wordt gebruik gemaakt van hoogteverschillen om goede verhoudingen ten opzichte van de Villa te krijgen en een optimale beleving van de bezoeker in het Paviljoen.

De centrale ruimte van het gebouw is bestemd voor tentoonstellingen, symposia en concerten. Uniek aan het gebouw is de draagconstructie die volledig bestaat uit glazen wanden. Het ontwerp vormt een duidelijk contrast met de bestaande Villa, waardoor één van de kernkwaliteiten van het park, de classicistische Villa, zelfstandig overeind blijft.

De Theekoepel van park Vijversburg ligt aan de voorzijde, rechts van de Villa. Het bijzondere gebouwtje is omstreeks 1750 gerealiseerd. De Theekoepel wordt tijdens tentoonstellingen soms gebruikt als expositieruimte.

De Oranjerie ligt in het historische park van Vijversburg. Vrijwilligers van de Succulenta Fryslân kweken cactussen en vetplanten in de Oranjerie en de naastgelegen rotstuin.

De cactuskas is alleen in de zomermaanden van mei tot en met 1 september op de zondagen geopend van 14.00 uur – 17.00 uur. Wel bestaat er de mogelijkheid voor groepen zich aan te melden op afspraak en in overleg.

Aan het einde van 19de eeuw wordt het huis met twintig kamertjes, tegenover de vroegere hoofdingang van het park, gebouwd door het eerste bestuur van de Stichting op Toutenburg. Dit op verzoek van de erflater Age Looxma-Ypeij.

De “kamertjes” zijn bedoeld voor de meest armlastige echtparen uit de omliggende dorpen. De echtparen krijgen naast gratis huisvesting ook kostgeld en de beschikking over een moestuintje.

Tegenwoordig worden de huisjes verhuurd waarbij sociale binding en sociale noodzaak een rol speelt bij de plaatsing van een nieuwe huurder. U kunt u voor de huisjes inschrijven via een inschrijfformulier, aan te vragen via info@vijversburg.nl.